Het is januari 1985 als gitarist Peter van der Ploeg uit het Friese Zwaagwesteinde een bandje op wil richten. Hij doet een beroep op zijn neefje Syb van der Ploeg en drummer Dikkie Visser en tot slot arresteert hij toetsenist Kees Bode en zijn broer Sake van der Ploeg, slaggitarist. Syb zal, behalve de leadzang, ook de baspartijen voor zijn rekening nemen. Zo is de band compleet en begint onder de naam “Wish to Escape” te repeteren, niet alleen zelfgeschreven Engelstalige rocksongs maar ook hardrock covers uit de seventies. Het eerste optreden vindt plaats in een boerenschuur in de buurt van Dokkum.
Net voor de zomer van 1986 verlaat Sake de band en wordt niet vervangen, waardoor Peter alle gitaarpartijen voor zijn rekening neemt. Tijdens die zomer krijgt de band het voor elkaar om op diverse campings te mogen spelen. Ze rijden twee weken lang in een gehuurde bus door Nederland en treden op van Limburg tot Ameland. En zo proberen ze “naam te maken”.
Maar helaas haakt ook Syb in april 1987 af. Hij heeft geen zin meer om zoveel tijd aan de band te besteden. En dan vallen er twee gaten in de band: die van zanger en die van bassist. Het duurt even voordat, na veel audities door anderen, in juni 1987 Sytse Broersma zijn opwachting maakt. Hij blijkt dé gezochte bassist te zijn. Maar na een jaar is nog steeds geen andere zanger gevonden, dus wordt Syb nog eens benaderd. Gelukkig blijkt hij veel interesse te hebben in een terugkeer bij de band, zodat deze weer compleet is. Begin 1989 wordt de cd “Straight from your heart” opgenomen en in oktober 1989 speelt de band tijdens de cd-presentatie voor een uitverkocht Bolwerk (500 mensen) in Dokkum.
In 1990 speelt de band nog steeds meer in de oefenruimte dan on stage, waarop besloten wordt naast Wish to Escape nog een band in het leven te roepen, met dezelfde bandleden, onder de naam Goldrush. Als de band tegen het eind van 1990 “Theaterbureau Hilversum” inschakelt staat al snel iedere week minstens één optreden in de agenda. Binnen de kortste keren speelt Goldrush in discotheken door het hele land, met hoofdzakelijk covers uit de top honderd. Toch blijven de bandleden de ambitie houden om landelijk door te breken met zelfgeschreven songs.
Op verzoek bouwt de band het nummer “Learning to fly” van Pink Floyd om naar een Nederlandstalig lied, wat resulteert in het prachtige “Visioen”. Al snel volgen meer Nederlandstalige nummers en neemt platenmaatschappij CNR de band onder contract. De naam Wish to Escape is nu definitief verleden tijd, maar de naam Goldrush blijft nog even bestaan, naast de nieuwe naam The Cast. Echter, de platenmaatschappij ziet zoveel potentie in de groep, dat de bandleden wordt verzocht een Nederlandstalige naam te bedenken … en dát werd dus DE KAST!
In juli 1992 wordt de eerste cd-single “Avontuur” uitgebracht, waarmee het eerste liveoptreden in het televisieprogramma “De Waterspiegel” ook een feit is. In het programma “Avondspits” wordt de cd uitgeroepen tot “Plaat der Nederlanden”, maar meer successen worden met dit nummer niet bereikt. De band wordt wel regelmatig geboekt als coverband in discotheken. De mannen besluiten in dit circuit door te gaan totdat daadwerkelijk iets bereikt wordt met eigen werk. De prachtige cd-single “Het vuur van de liefde” slaat niet echt aan, maar zal wel altijd een publiekslieveling blijven. Met de single “Morgen wordt het beter” gaat het een stuk beter. Voor het eerst worden een paar hitlijsten gehaald met als hoogste notering een 15e plaats in de tipparade van mei 1993. Ook staat de single op de platen tiendaagse cd van dat jaar. De naam Goldrush wordt vanaf dat moment niet meer gebruikt en De Kast speelt hierna nog wel covers, maar hoofdzakelijk Nederlandstalige.
Eind 1994 verschijnt de eerste complete cd: “Alles uit De Kast” en eind februari 1994 komt de vierde single “Satelliet/Visioen” uit. De ogen waren gericht op “Visioen” – opgedragen aan een overleden vriend van de band – maar omdat Satelliet, op de B-kant, bij het publiek beter in het gehoor blijkt te liggen, wordt snel een dubbele A-kant van de single gemaakt. En al worden geen grote successen geboekt, toch groeit de status van De Kast langzaam verder in de muziekwereld. Er wordt bijvoorbeeld gespeeld in het voorprogramma van onder andere BB King, Status Quo, Mothers Finest, De Dijk en Herman Brood.
In mei 1995 worden plannen gemaakt voor een nieuw album met een ander geluid. Drummer Dikkie Visser kan zich hierin niet vinden en verlaat de band, overigens in goede harmonie. Nico Outhuijse wint vervolgens een auditie en maakt vanaf dat moment deel uit van De Kast. Omdat De Kast live nog steeds Nederlandstalige successen van anderen ten gehore brengt, blijft de agenda gelukkig goed gevuld. Maar van een echte doorbraak komt het niet.
Op advies van de platenmaatschappij neemt De Kast voor het eerst een niet zelf geschreven song op: “Een teken van leven”. Deze single lijkt aan te slaan. Radio Noordzee draait de plaat elke dag en daardoor gaan ook andere zenders overstag. Als De Kast dan ook nog binnen een week 3x op TV te bewonderen is, komt “Een teken van leven” eind februari 1996 eindelijk de echte hitlijsten in. In de Rabo Top 40 belandt de plaat op een 31ste plaats en er wordt zelfs een videoclip gemaakt die vooral op de Friese televisie uitgezonden wordt, maar de rest van Nederland blijft achter. Wel is De Kast nu een volwaardige Nederrockband geworden.
Dan wordt de Kast gevraagd om de filmmuziek te schrijven voor een nieuwe productie van Steven de Jong, “De Gouden Swipe”. Ook schrijft Henk Temming de song “Raak”, waarvan eerst nog een videoclip wordt gemaakt op de kermis in Sneek. En zo gebeurt het dat De Kast in september 1996 twee cd-singles bijna tegelijkertijd uitbrengt: “Raak” en “In nije dei”. De eerste plaat gaat als een speer de hitlijsten in en haalt de 10e plaats in de Mega Top 50. “In nije dei” wordt hoofdzakelijk in Friesland verkocht. Wel is De Kast hot in de media en groeit Syb langzaam uit tot een tieneridool. Maar al zijn alle optredens in het noorden van het land begin 1997 uitverkocht … in de rest van Nederland is dat niet het geval, ondanks nog twee top 40 hits.
Om de rest van Nederland wakker te schudden en te laten zien hoe populair de band in Friesland is, wordt op 6 juni 1997 een echt stadionconcert gegeven, uiteraard in het nieuwe Abe Lenstra stadion in Heerenveen. Het wordt een groots spektakel, door de mannen zelf georganiseerd, dus ook risicovol wat de financiën betreft. Maar de band beleeft in een vol stadion het concert van hun leven. De “live” opnames worden op cd gezet en van “In nije dei” wordt een single uitgebracht. En dan gaat het hard.
Miljoenen mensen zien De Kast het nummer spelen op de Uitmarkt en als de videoclip met live beelden uit het Abe Lenstra Stadion op TMF te zien is, is de doorbraak een feit. In september 1997 staat “In nije dei” op de 2e plaats in de top 40 en op de 3e plaats in de mega top 100. Ruim een half jaar blijft de plaat in de hitlijsten staan. En door dit succes staat ook het album “Niets te verliezen” in no time op nummer 1 in de cd top 100. Ook krijgen de mannen uit handen van Robert ten Brink in zijn programma All You Need is Love een gouden cd. Paul de Leeuw overhandigt hen vervolgens in zijn talkshow een gouden single en de platina cd wordt tijdens de jaarlijkse kerstborrel van CNR uitgereikt. Eindelijk dan toch het zo hard bevochten succes!
Daarna gaat het snel. Het album “Noorderzon” wordt opgenomen, de single “Woorden zonder woorden” staat in no time hoog in de belangrijkste hitlijsten en in februari 1998 gaat De Kast met een helikopter het land door om de nieuwe cd te promoten. De media volgt de tocht op de voet en ’s avonds wordt tijdens het slotfeest in Thialf door schaatser Ids Postma een gouden cd voor “Noorderzon” uitgereikt: in 1 dag tijd waren meer dan 50.000 exemplaren verkocht. Binnen 2 weken staat de cd op de eerste plaats van de albumlijsten en “Woorden zonder woorden” zowel in de Rabo top 40 als in de Mega top 100 op de vierde plaats. De Kast wint dat jaar ook allerlei prijzen: van Friese Popprijs tot Radio Noordzee-ster en van een TMF-award tot een Edison voor beste liveband van Nederland. Op 5 mei vliegt De Kast als “Ambassadeurs van de Vrijheid” met een helikopter door het hele land om op vijf verschillende podia voor een meer dan duizendkoppig publiek een optreden te verzorgen.
In 1998 wordt het idee geboren om een nieuw, groot concert te geven op het strand van Lemmer. Ter plaatse wordt een soort arena gebouwd en 20.000 mensen genieten op 21 augustus van een gigantische show met gastoptredens van onder andere Skik, Acda en de Munik, Paul de Leeuw en Marco Borsato. De daaruit voortvloeiende single “Eltse Grins Foarby” is de vierde top-tien-hit. De bestorming van “Holland” door de Friese band is niet meer te stoppen.
Begin 1999 wordt het Rotterdamse Ahoy twee keer totaal uitverkocht. Tijdens de tweede avond krijgt de band een gouden plaat uitgereikt voor het album “De Kast Live”, een live registratie van het concert op het strand in Lemmer.
De rest van het voorjaar wordt gebruikt om alweer het vierde studio-album “Onvoorspelbaar” op te nemen en tussen de opnames door krijgt de band wéér een TMF-Award voor “beste liveband van Nederland”.
Voor de cd-presentatie van “Onvoorspelbaar” regelt de band een blind-date met de fans: op 3 juli 1999 rijden ruim 70 bussen vol fans naar een geheime locatie ergens in Nederland. Onder grote media-aandacht komt de stoet uiteindelijk aan bij studio 22 op het Mediapark in Hilversum. En ook deze cd belandt weer op de eerste plaats in de albumlijsten. Uiteindelijk gaan er meer dan 80.000 exemplaren over de toonbank, zodat er weer gouden en platina cd’s kunnen worden uitgereikt.
Maar De Kast wil groter! Dus wordt op 8 en 9 januari 2000 het Gelredome in Arnhem afgehuurd en worden in 2 dagen tijd 3 concerten gegeven, voor intotaal 94.000 uitzinnige fans. Dit alles onder het motto: “Het kan niet, maar we doen het toch!” Uiteraard zijn ook weer de nodige gasten van de partij zoals City to City, Henk Westbroek, Han van Eijk, Kayak en Marco Borsato. Een registratie van dit weekend resulteert in de cd “3x Gelredome”.
Vervolgens beginnen de voorbereidingen voor 9 concerten in een circustent in de zomer van 2000. In juli vindt in Friesland namelijk een grote reünie plaats voor alle Friezen uit de hele wereld, onder de noemer “Simmer 2000”. De Kast voert, samen met Rients Gratama (inmiddels helaas overleden), Maaike Schuurmans en Piter Wilkens, 3 weken lang de theatershow ‘Simmertime’ op. Dit wordt een enorm succes. Alle shows zijn uitverkocht en de reacties overweldigend. De cd wordt de allereerste Friestalige cd uit de geschiedenis en wordt dan ook weer bekroond met goud.
In het najaar van 2000 wordt gestart met de opnames van alweer een nieuwe cd. De opnames hiervoor vinden plaats in de riante woonboerderij van Commissaris van de Koningin Ed Nijpels.In ruim vier weken wordt daar de akoestische cd “Met andere ogen” gerealiseerd. De cd-presentatie van dit album wordt meteen de volgende stunt: de band gaat met de songs van deze cd een theatertour doen in theaters door heel Nederland. De aftrap wordt gegeven in het Gelredome, waarbij de Amerikaanse band Venice zich niet onbetuigd laat. Onder het motto: “Van mega naar intiem” trekt De Kast daarna nagenoeg uitverkochte theaters door heel Nederland. In 3 maanden tijd wordt in 53 theaters gespeeld met tot slot een concert in een uitverkocht Koninklijk Theater Carré. Aan het einde van deze theatertour verschijnt dan ook het album “De Kast in Carré”.
Dan wordt het eind 2001 rustig rondom De Kast. Toch speelt de band eind november nog ter gelegenheid van het uitkomen van de verzamel-cd “Kastkrakers” in de Heineken Music Hal in Amsterdam en in Thialf Heerenveen. En nog geen week laer staan zij drie avonden achter elkaar op de Fryske Stjerrejûn, wederom in Thialf (ijshockeyhal). Daarna komt begin 2002 de mededeling dat de band vanaf november 2002 een Sabatical Year in zal lassen. Dat de mannen juist toen, eind februari, een “Gouden Harp” in ontvangst mochten nemen voor hun verdienste binnen de Nederlandse “lichte muziek” was dan ook een waardevol moment. De tweede theatertour, die net van start was gegaan, wordt gewoon gespeeld tot het einde. En als eind april de laatste theaters zijn bezocht, volgen nog wat optredens in feesttenten, maar veel is het niet meer helaas.
In de herfst van 2002 blijkt dat Syb en Nico verregaande plannen hebben met hun, naast De Kast, opgerichte Engelstalige band Spanner. Uiteindelijk besluiten de overgebleven drie bandleden om door te gaan zonder zanger Syb en drummer Nico. Eind november wordt voor Friesland de tweede editie van Fryske Stjerrejûn het officiële afscheid van De Kast in deze samenstelling. Het afscheid van de rest van Nederland vindt plaats op 21 december in de Arena (Amphi) in Amsterdam. Nog één keer spelen de mannen, waarvan het grootste deel al ruim 17 jaar bij elkaar is, de sterren van de hemel voor hun trouwste fans. Na afloop laten veel fans hun tranen de vrije loop!
De overgebleven drie mannen willen in ieder geval doorgaan met De Kast, maar dan moeten wel een zanger en een drummer worden gezocht. Al snel meldt Jan Tekstra zich, aan het denken gezet door de vele mailtjes die hij na de Fryske Stjerrejûn van fans van De Kast kreeg. En half januari komt er een persbericht naar buiten dat inderdaad de ex-Marco-Borsato-gitarist en componist de plaats van Syb in gaat nemen. Ook solliciteren een 60-tal drummers naar de lege plek die Nico Outhuijse achterliet. Uiteindelijk wordt het Fokke de Jong, ex-drummer van Normaal, die voor deze job zelfs naar Friesland verhuist.
Tot aan de zomer repeteert “De Nije Kast” bijna dagelijks om zo snel mogelijk het podium weer op te kunnen en op 14 juni 2003 is het zover: in de “Teatertún” in het plaatsje Riis geeft De Nije Kast daar een daverend openingsconcert. De eerste cd-single “Reis nei de Sinne” wordt paradeplaat op Radio 2 en haalt de 50ste plaats in de mega top 50. Een goede start dus! Begin november komt de nieuwe cd “De Nije Kast” uit. De DVD “Live in Riis” is alleen te koop bij de merchandise-stand tijdens concerten.
De agenda voor de eerste maanden van 2004 begint aardig vol te lopen. De Kast “doet het weer”, al is het met het woordje “Nije” erin. Echter … Jan Tekstra begint het op een gegeven moment nogal moeilijk te krijgen met de aanhoudende vergelijkingen van het succes van de “oude” Kast en de “Nije” Kast en het verschil tussen Syb en hem. Het onvermijdelijke gebeurt dan ook … Jan wil niet meer verder als frontman van De Nije Kast en de overige bandleden zien het niet zitten om wéér iemand anders te zoeken.
En zo wordt op 4 juli 2004, in de Teatertún in het Friese Riis waar een jaar eerder De Nije Kast begon, ook het afscheidsconcert gegeven. Fans maken er een groots afscheid van, met ballonnen met de tekst “Bedankt” en voor alle bandleden een schitterend afscheidsboek met verhalen van veel fans die er altijd waren. Van Riis tot Riis dus … helaas! Is dit dan het definitieve einde van De Kast? De fans huilen weer tranen met tuiten.
Dan wordt het 2006 en komt, tot grote verrassing van vooral de fans, De Kast weer in de originele bezetting bij elkaar voor een reünieconcert tijdens de “Fryske Music Night” in het FEC in Leeuwarden. Het festijn trekt zo’n 8000 bezoekers, waarvan veel “vroegere” Kastfans, die uren voordat de zaal wordt geopend al voor de deur zitten. Het optreden wordt een succes en de band besluit om voortaan (in principe “zeer beperkt”) weer een aantal optredens te gaan doen.
Het vervolg van deze beslissing hebben we waarschijnlijk allemaal wel meegemaakt. Er volgen diverse optredens die door de fans enorm worden gewaardeerd.
In oktober 2009 brengt De Kast voor het eerst in zes jaar weer een single uit: het Friestalige nummer “De hel foarby”, speciaal geschreven voor de film “De hel van ‘63”. Hierdoor verschijnen de mannen ook weer eens op televisie, met een optreden tijdens het “gala van de Nederlandse Film”.
In 2010 verschijnt weer een nieuw album met de naam “Welkom Thuis”. Hiervan worden vier singles uitgebracht en ter promotie van dit album maakt De Kast een theatertournee langs de Nederlandse zalen.
Eind 2011 wordt een cd-single uitgebracht met twee speciale kerstnummers “Overal was vrede” en “Het allergrootste feest”.
Vervolgens verschijnt in het najaar van 2012 het volledig Friestalige album “Dreamflecht yn de tiid”. Naast nieuwe liedjes staan op dit album ook opnieuw opgenomen versies van oude hits. Het liedje “It wetter waakst”, wat ook op dit album staat, is speciaal geschreven voor “Bonifatius de Musical”.
Naar aanleiding van het 25-jarig jubileum brengt De Kast in 2015 een dubbelalbum uit: “Op de planken”. Op dit album staan 12 nieuwe nummers, waaronder de single “Neem me zo”, evenals een verzamel-cd met hits uit het verleden.
Vanaf 2016 gaan de mannen in kerstoutfit de theaters weer langs, waar fans en andere belangstellenden kunnen genieten van een avondje “Kerst met De Kast”. Voor deze shows zijn diverse gasten uitgenodigd waaronder Iris Kroes, Janneke Brakels, Peter Kok de Goey (van het vroegere Greenfield & Cook) en Jason Staal. Het is een succes en het blijft dus niet bij 2016. Tot op heden staat Kerst met De Kast in de decembermaand nog steeds in het theater.
In 2018 staat Friesland weer op de kop door de organisatie van “Simmertime 2018” en uiteraard is De Kast daar weer bij. Naar aanleiding hiervan wordt weer een album uitgebracht “Simmertime 2018 – De takomst fan Fryslân”, waarop ook Piter Wilkens, Maaike Schuurmans, Johannes Rypma, Hubert Heeringa, Freark Smink en Adriana von Bannisseht te horen zijn.
En dan wordt het december 2019. Tot grote vreugde van alle fans geeft De Kast op zaterdag 14 december een groots jubileumconcert in een bijna uitverkocht Afas Live in Amsterdam. 1989 was het jaar dat De Kast werd opgericht en zij waren destijds de eerste Nederlandstalige band die in een uitverkochte Heineken Music Hall (nu Afas Live) een concert gaf. Het is geweldig, dat ze daar in 2019 weer op de planken staan.
De Kast brengt naar aanleiding van dit 30-jarig jubileum begin 2020 een dubbelalbum uit: “De Kast 30 jaar – AFAS LIVE”.
Voor 2020 was een behoorlijk aantal jubileumconcerten gepland, maar helaas gooide het Coronavirus roet in het eten. Wel werd nog een keer een “Kerst met De Kast” concert gegeven in het privé-theater van Syb en Adriana (Teater Thús in Kûbaard) en werd een tweede “Kerst met De Kast” concert via een livestream bij de fans “thuisgebracht”. Daarna moesten de theaters jammer genoeg weer op slot. Wanneer het De Kast weer gegund is een spetterend optreden voor hun fans te verzorgen is koffiedik kijken.
In december 2020 heeft De Kast de Fryske Anjer van het Prins Bernhard Cultuurfonds Fryslân ontvangen. De jury benadrukte dat De Kast niet alleen veel hits heeft gescoord, maar ook een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan het uitdragen van de Friese taal en identiteit, zowel landelijk als internationaal.
Dan wordt het 2021 en worden de coronaregels iets versoepeld. De band wordt dit jaar de “Friese Ambassadeur van de Vrijheid” voor het (dit jaar online) Bevrijdingsfestival Fryslân. Het festival kiest elk jaar een lokale artiest die, naast de landelijke ambassadeur en een heleboel andere acts, optreedt. De nieuwste single “Spel zonder grenzen” sloot op bijzondere wijze aan op het thema vrijheid. Sytse schreef dit nummer al in 2006, voor een project over en met vluchtelingen. Het verscheen in 2010 op het album “Welkom thuis”. Sytse: “Het is bijzonder hoe zo’n lied ook nu nog actueel kan zijn. Tegelijk is dat natuurlijk het schrijnende aan het verhaal over vrijheid. Het is kwetsbaar en daar is iedereen zich vandaag de dag meer bewust van dan ooit.”
In een interview zegt Syb over het ambassadeurschap: “Vrijheid is datgene doen wat je graag wilt, en daar zijn waar je graag wilt zijn. Dat wij die vrijheid hebben, al 30 jaar als band, daar mogen we zo dankbaar voor zijn. Het afgelopen jaar zijn we ons bewust geworden van hoe een groot goed vrijheid is. We moeten er met ons allen op passen om die vrijheid met elkaar te bewaken. Tijdens die dodenherdenking denk ik aan al die mensen die voor onze vrijheid gevochten hebben, ik vind dat een heel emotioneel moment”, zegt Syb. “Maar op 5 mei ben ik juist bezig met het leven, het vieren van de vrijheid. Dat deed ik 1998 al, toen we als De Kast landelijk ambassadeur voor de vrijheid waren. We zijn er trots op nu nog eens Fries ambassadeur te mogen zijn.”
In het voorjaar van 2022 kondigt De Kast aan om de in 2020 gecancelde jubileumconcerten ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan in te halen. Door heel Nederland zullen in de maanden november en december 23 theaters worden bezocht.
In september 2022 brengt De Kast een CD uit met de naam “Ultiem”. Een uniek verzamelalbum met alle grote hits. Voor het eerst in de geschiedenis verschijnt er tevens een LP!
Tijdens de tour die in november en december door het hele land trekt, komt De Kast met een nieuw album genaamd “Fierder” en wordt voor 2023 een boek aangekondigd.
Eén ding is zeker: Nederland is nog láng niet van De Kast af!
